Lập dự toán công trình là khâu quan trọng không thể thiếu trong quá trình xây dựng. Nhằm giúp chủ đầu tư dự kiến được số tiền phải chi trả cho các hạng mục công trình của mình. Lập tiến độ thi công, hạn chế được những rủi ro, nâng cao hiệu quả của dự án. Lập dự toán công trình liên quan đến tất cả các bước từ thiết kế, thi công đến thanh quyết toán công trình.
Vậy, quy trình lập dự toán một công trình xây dựng như thế nào? Tại sao lại cần phải lập dự toán trước khi bắt tay vào thi công xây dựng?
Trước khi tìm hiểu về quy trình lập dự toán hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về dự toán công trình xây dựng.
Tổng quan về dự toán xây dựng
Dự toán xây dựng công trình là gì?
Dự toán công trình là dự kiến tính toán giá trị công trình trước khi thi công xây dựng. Được lập căn cứ riêng trên cơ sở khối lượng các công việc xác định theo thiết kế kĩ thuật hoặc thiết kế bản vẽ thi công.
Việc lập dự toán không hề khó khăn nếu bạn biết cách đơn giản hóa nó. Về bản chất thì lập dự toán xây dựng cũng giống như bất kì việc lập dự toán một loại hàng hóa nào trên thị trường, nó có chung một công thức:
KHỐI LƯỢNG x ĐƠN GIÁ = THÀNH TIỀN
Vai trò của lập dự toán xây dựng
Đối với thi công xây dựng công trình dù lớn hay nhỏ thì lập dự toán sẽ có những vai trò nhất định như sau:
Thứ nhất, đây là bản dự toán quan trọng đi kèm với bản thiết kế công trình. Giúp chủ đầu tư nắm rõ được dự toán chi phí xây dựng công trình.
Thứ hai,bản dự toán xây dựng là cơ sở để lập kế hoạch đầu tư, thuyết phục ngân hàng đầu tư cấp phát vốn vay. Cũng như để chủ đầu tư và nhà thầu lập kế hoạch, dự trù chi phí triển khai dự án.
Thứ ba, đây là căn cứ để đàm phán, kí kết hợp đồng, thanh toán, quyết toán khi chỉ định thầu. Mặt khác, cũng là căn cứ để xác định giá gói thầu, giá thành xây dựng khi đấu thầu. Và là cơ sở để tính toán các chỉ tiêu kinh tế kĩ thuật trong việc so sánh lựa chọn.
Để lập nên được một bảng cân đối dự toán đầy đủ và chính xác thì cũng cần phải tuân theo một quy trình nhất định. Không chỉ những người đã có kinh nghiệm thực tế thi công, kỹ sư xây dựng mà cả những bạn là sinh viên liên quan đến ngành cũng cần phải nắm được.
Dưới đây là chi tiết quy trình lập dự toán xây dựng, hãy cùng tham khảo ngay nhé!
Quy trình lập dự toán xây dựng
Trước khi lập một dự toán công trình cụ thể, bạn cần xác định được 3 yếu tố tương ứng với các bước trong quy trình lập dự toán đó là:
Lập danh mục công việc
Khối lượng của từng công việc
Đơn giá của từng công việc xây dựng
Bước 1:Lập danh mục công việc
Đối với các công trình thi công xây dựng có rất nhiều hạng mục xây dựng khác nhau. Việc đầu tiên bạn cần làm là phân chia các đầu mục công việc sao cho rõ ràng, rành mạch. Từ đầu mục lớn đến đầu mục nhỏ.
Ví dụ:
1. Phân hạng mục lớn của một công trình xây dựng sẽ bao gồm các đầu mục như:
+ Phần móng + Phần điện
+ Phần thân + Phần nước
+ Phần mái + Phần hoàn thiện
2. Từ các đầu mục lớn, bắt đầu tiến hành chẻ nhỏ công việc:
+ Phần móng bao gồm: Đào đất, bê tông lót, ván khôn móng, cốt thép móng, bê tông móng…
+ Phần thân: Cốt thép + Ván khuôn + bê tông cột tầng 1, Cốt thép + Ván khuôn + bê tông dầm,..
Mục đích của lập danh mục công việc để xác định được đơn giá công việc. Tuy nhiên để xác định được đơn giá công việc cần phải sử dụng định mức công việc. Nó là thành phần hao phí về khối lượng của vật liệu – nhân công- máy thi công cấu thành nên 1 đơn vị công việc.
Bước 2: Lập dự toán về khối lượng
Khối lượng công việc sẽ được bóc tách từ bản vẽ thiết kế. Do vậy, để lập được dự toán về khối lượng bạn cũng cần phải đọc được bản vẽ để xác định được khối lượng là bao nhiêu?
Bước 3: Lập dự toán đơn giá
Sau khi xác định được khối lượng ở trên, việc tính đơn giá trở nên dễ dàng hơn. Có thể hiểu khái quát như chúng tôi đã trình bày ở trên đó là:
DỰ TOÁN = KHỐI LƯỢNG x ĐƠN GIÁ
Để tính được dự toán phần xây dựng của một hạng mục hay công trình ta phải tính được giá trị của từng công việc xây dựng sau đó cộng lại. Với công thức như sau:
Giá trị của từng công việc = Khối lượng bóc tách từ thiết kế x Đơn giá công việc
Trong đó:
Khối lượng bóc tách từ thiết kế đã được nêu ở bước 2.
Đơn giá công việc
= ( KL hao phí định mức VL x Đơn giá VL)
+ (KL hao phí định mức Nhân công x Đơn giá nhân công)
+ ( KL định mức Ca máy x Đơn giá ca máy)
+ Chi phí khác
Mỗi một loại đơn giá sẽ có một cách tính khác nhau. Dưới đây là chi tiết về cách tính cho từng loại đơn giá.
1. Xác định giá vật liệu
Việc xác định đơn giá vật liệu có thể dùng theo giá cả thị trường tại thời điểm lập dự toán.
Phương pháp 1: Dùng thông báo báo giá vật liệu xây dựng của tỉnh thành (do Sở XD hay Sở tài chính công bố)
Ưu điểm: tránh được khúc mắc, nghi ngờ trong vấn đề giá đúng hay sai. Bởi đây là giá thành theo quy định của Nhà nước và được hầu hết mọi người tin tưởng.
Nhược điểm: Nếu dùng phương pháp giá này sẽ phản ánh không sát với giá thị trường.
Ví dụ: Hôm nay, giá vật liệu thép là 11.000 đ/kg nhưng hôm sau giá đã là 17.000 đ/kg. Trong khi giá của tỉnh vẫn là 11.000 đ/kg, không sát với giá thành thực tế.
Phương pháp 2: Dùng báo giá của nhà sản xuất hay nhà cung cấp
Ưu điểm: phản ánh kịp thời và chính xác giá thi trường
Nhược điểm: vì mức giá phản ánh đúng tại thời điểm bán nên thường sẽ bị thẩm định chặt chẽ về vấn đề này. Tuy nhiên nếu có đơn vị tư vấn của công ty làm công tác báo giá và chịu trách nhiệm pháp lí thì vấn đề này đơn giản hơn.
2. Xác định đơn giá nhân công
Việc xác định đơn giá nhân công tức là việc tính về lương chính, các khoản phụ cấp có tính lương và tính chi phí theo chế độ chính sách đối với công nhân trực tiếp xây dựng.
Tuy nhiên, nó không bao gồm tiền lương phụ cấp của công nhân điều khiển phục vụ máy thi công, công nhân vận chuyển ngoài công trường, công nhân bốc xếp vật tư.
Theo đó, có hai phương pháp để có thể xác định đơn giá nhân công dưới đây:
Phương pháp 1: lập đơn giá theo báo giá nhân công trên thị trường tại thời điểm lập dự toán
Ưu điểm: phản ánh đúng về đơn giá thị trường.
Nhược điểm: Trên thực tế sẽ chẳng có đơn vị nào cung cấp đơn giá nhân công với thị trường, nên chúng ta thường không có cơ sở nào để xác minh tính đúng đắn của nó.
Phương pháp 2: lấy theo giá nhân công tính theo mức lương cơ bản của Nhà nước
Ưu điểm: đây là mức lương chuẩn đảm bảo tin cậy
Nhược điểm: không phản ánh đúng giá thị trường ở thời điểm hiện tại.
Ví dụ: Ở thời điểm hiện tại giá nhân công cơ bản theo quy định của Nhà nước là 140.000 đ/công. Tuy nhiên giá ở bên ngoài thị trường lại là 200.000 đ/công. Nếu lấy mức giá của Nhà nước đi thuê nhân công thì ắt hẳn là rất khó để có thể thuê được
3. Xác định đơn giá ca máy
Việc xác định đơn giá ca máy cũng có 2 phương pháp để xác định như việc xác định đơn giá vật liệu và đơn giá nhân công. Dưới đây là bảng tính đơn giá máy cơ bản để các bạn có thể tham khảo.
4. Xác định đơn giá các chi phí khác
Đối với các loại chi phí trực tiếp phí khác, chi phí chung, thu nhập chịu thuế tính trước đều nằm trong Thông tư 06/2016/TT-BXD có bảng 3.7, 3.8 để tra các định mức chi phí này. Bạn cần xem công trình của mình thuộc loại công trình nào. Là công trình dân dụng, công nghiệp, giao thông, thủy lợi hay hạ tầng kỹ thuật để chọn định mức cho phù hợp. Ngoài ra, chi phí dự phòng cũng là điều mà bạn cần quan tâm đề đưa vào bảng dự toán.
Sau khi xác định được đầy đủ các đơn giá sẽ cộng lại với nhau để ra được bản dự toán đơn giá chính xác nhất.
Trên đây là chi tiết về một quy trình lập dự toán đơn giá xây dựng. Thông qua đó, bạn có thể lập cho mình được dự toán về xây dựng một cách tổng quát nhất dù đó là dự án lớn hay nhỏ.
Hi vọng bài viết đã đem lại cho bạn nhiều thông tin bổ ích!
